Wie is Cassandra?
In de Griekse mythologie is Cassandra de dochter van Priam, de koning van Troje, en Hecuba. Ze is zo aantrekkelijk dat zelfs de zonnegod Apollo als een blok voor haar valt. Om haar te verleiden, zegent hij haar met een unieke gave: ze kan de toekomst voorspellen. Cassandra gaat echter niet in op de avances van Apollo, en gekrenkt zorgt hij ervoor dat niemand haar voorspellingen ooit zal geloven – zelfs haar eigen familie niet.
Als haar moeder opnieuw zwanger raakt, voorspelt Cassandra dat het kind het einde van Troje zal betekenen. Daarom houdt haar moeder haar jongere broertje Paris een tijd uit de stad. Als hij later toch mag terugkeren, waarschuwt Cassandra hem dat hij op zijn expeditie naar Sparta Helena, de vrouw van koning Menelaos, zal ontvoeren. Die daad zal een bloedige oorlog tussen Grieken en Trojanen ontketenen. Als Paris Helena daadwerkelijk uit Sparta terugbrengt, is Cassandra de enige die ongeluk voorspelt; de Trojanen zijn allemaal verbluft door de schoonheid van het jonge Griekse meisje.
Tien jaar lang belegeren de Grieken de stad om Helena terug te krijgen, tot ze op het idee komen het beroemde paard te schenken dat Troje naar de ondergang zal leiden. Cassandra waarschuwt tevergeefs dat het door de Grieken geschonken paard een list is om de stad binnen te vallen.
Hoe nauwkeuriger Cassandra de toekomst voorspelt, hoe minder er naar haar geluisterd wordt. Ze begint de aanstaande verschrikkingen op zo'n uitzinnige manier aan te kondigen dat men haar voor gek verklaart en iedereen voor haar op de vlucht slaat. Cassandra is de archetypische vervloekte profeet, veroordeeld om niet geloofd te worden. Ze heeft zelfs een visioen van haar eigen dood (ze zal door Klytaimnestra, de vrouw van de Griekse bevelhebber Agamemnon, vermoord worden), maar doet zelfs geen poging om haar eigen dood te voorkomen. Na de Trojaanse slachtpartij, waarbij zo veel van haar familieleden het leven lieten, wil ze niet meer verder leven.
Het Cassandra-syndroom
In het verlengde van deze mythe verwijst het "Cassandra-syndroom" naar situaties waarbij iemand niet geloofd wordt, waarbij legitieme waarschuwingen of zorgen in de wind worden geslagen. De term wordt gebruikt in verschillende vakgebieden: van de medische wetenschap, over de media en de psychologie, tot de politiek...
