House of Creations

Bekijk On purge bébé ! nu intergraal en helemaal gratis via gratis streaming.

Benoît Mernier over hoe hij de partituur afwerkte

"'Merde !', dat is nu eens een woord dat ik nog niet vaak op muziek heb moeten zetten." Componist Benoît Mernier viel de artistiek en emotioneel zware taak ten deel om de laatste partituur van zijn mentor en vriend Philippe Boesmans af te werken. Hij vertelt er u alles over in dit artikel en op 1 december ook tijdens de muzikale lezing Inside the Music.

Librettist en regisseur Richard Brunel haalt herinneringen op aan Philippe Boesmans en hun eerste ontmoeting, die aan de basis lag van On purge bébé.

Mijn dierbare Philippe,

Ik maakte voor het eerst met je kennis in 2005, als toeschouwer van Julie in Aix-en-Provence. Ik werd toen meteen geraakt door je verfijnde schrijfstijl, door je feeling voor het theater en de menselijke stem, door de hoge eisen die je aan de gezongen tekst stelde. Nog zonder je persoonlijk te kennen, bewonderde ik al de uitzonderlijke artiest in je. En dan, zoveel jaar later, in 2017, liep ik je tijdens de creatie van Pinocchio in datzelfde Aix-en-Provence onverwacht tegen het lijf. Je innemende vriendelijkheid en je oprechte en hartelijke eenvoud hebben toen een diepe indruk op me gemaakt.

Ik ben dankbaar dat het toeval – jij noemde het althans toeval – ons in een straat nabij het Grand Théâtre de Provence heeft samengebracht. Want daar, in die straat, begon dat waanzinnige, onmogelijke avontuur: een stuk van Feydeau ten tonele voeren in de opera. Dat had nog nooit iemand gedaan. En net omdát het onmogelijk was, wou jij het doen en heb je het gedaan. On purge bébé ... iedere keer sprak je die titel vol ondeugendheid uit ... On purge bébé. En telkens fonkelden je ogen bij het idee van dat geconstipeerde kind op een operatoneel. Een kamerpotverkoper als antiheld van een opera, daar werd je gelukkig van.

Al snel spraken we af in Brussel, het begin van onze samenwerking. Je fantastische gevoel voor humor, je tederheid, je liefde voor gastronomie, je werkplezier, je rake observaties en elegante aandacht zal ik nooit vergeten. Het was een genoegen en eer om al die momenten met jou te mogen delen. Ik zal je wekelijkse telefoontjes om aan deze 'bébé' te werken, of om de opera te bespreken die we daarna nog wilden maken, ontzettend hard missen. Ik zal je grappen missen, en je lach.

We hebben samen gelachen, veel gelachen ... Alles was een voorwendsel om te lachen. Om te lachen uit wanhoop en te leven in vreugde. En je laatste opera, wordt die ook om te lachen? Terwijl ik dat woord schrijf, 'laatste', word ik overmand door emoties. Je afwezigheid doet me allesbehalve lachen. Daarom zal ik je lach in mijn oren bewaren, mijn beste vriend. Die zal me leiden terwijl ik jouw On purge bébé regisseer. In jouw nagedachtenis zullen we met het hele team jouw opera met een ondeugende vrolijkheid spelen en daarbij zoveel mogelijk proberen te lachen.

Philippe, bedankt om te zijn wie je was. 

Er gaat geen maand, soms zelfs geen week voorbij, of de puzzel van een nieuwe creatie moet gelegd worden met andere stukken. Zo ook bij On purge bébé. MM Ambassador Stéphane Degout moet omwille van persoonlijke redenen zijn medewerking afzeggen aan deze creatie. Op enkele maanden van de première hebben we gelukkig snel een waardige vervanger gevonden: de nieuwe Monsieur Follavoine heet Jean-Sébastien Bou, eerder in de Munt al te beleven als Don Giovanni. Van de ene brave huisvader naar de andere…

On purge bébé wordt opera nummer 8,5 van Philippe Boesmans in de Munt. Ze bekroont een artistieke samenwerking van net geen veertig jaar. Een beknopt overzicht.

#1 La Passion de Gilles

Het was voormalig Muntdirecteur Gerard Mortier die de eerste steen legde voor Boesmans’ operacarrière. Hij gaf Philippe Boesmans begin jaren 1980 de opdracht voor La Passion de Gilles (1983). De opera, gebaseerd op het verhaal van de “Franse Blauwbaard” Gilles de Rais, speelde 9 keer voor uitverkochte zalen, waarna à l’improviste werd beslist om er nog een voorstelling bij te doen. De belangstelling voor die dernière was zo groot dat het publiek zelfs de zijtrappen bezette – ongezien voor een nieuwe creatie.

#1,5 L’incoronazione di Poppea

In 1989 presenteerde de Munt een nieuwe productie van L’incoronazione di Poppea. Van deze onvoltooid gebleven opera van Monteverdi zijn slechts de gezongen passages overgeleverd en ruwe nota's die een idee geven van de harmonie. De Munt vroeg Philippe Boesmans om een nieuwe bewerking en orkestratie. Die valt op door haar moderne accenten in barokke stijl. Het klavecimbel wordt er zelfs verdubbeld met klanken uit synthesizers. Het werk aan Poppea zou een diepgaande invloed hebben op de schriftuur van Philippe Boesmans. "Ik heb heel veel geleerd van Monteverdi, in het bijzonder het feit dat elk personage een eigen vocaal profiel heeft, met eigen intervallen." Het betekende ook de start van een hele reeks samenwerkingen met Boesmans eigenste Da Ponte: regisseur-librettist Luc Bondy.

#2,5 Reigen

De samenwerking met Luc Bondy zet zich eerst verder met Reigen (1993), een bewerking van het gelijknamige toneelstuk van Arthur Schnitzler. Het verhaal is één grote liefdesketting: de prostitué houdt van de soldaat die hunkert naar het kamermeisje, maar zij bemint de jongeman die verlangt naar de jonge vrouw die houdt van haar man, terwijl die vooral in de ban is van het snolletje dat verliefd is op de dichter, ook al is hij de minnaar van de actrice die een affaire heeft met de graaf die op een ochtend wakker wordt naast de prostitué. De permanent erotische sfeer van deze opera was volgens Boesmans verantwoordelijk voor een babyboom bij het personeel in de Munt. Verifieerbaarder is dat het stuk een van zijn grootste successen is geworden. Het wordt vandaag nog steeds hernomen, onder meer in de reductie voor kamerorkest door Fabrizio Cassol.